William Deming
Szczegółowe wymagania systemu określone przez międzynarodową normę EN ISO 9001:2015 „Systemy zarządzania jakością – Wymagania”. Norma wydana przez Międzynarodową Organizację Normalizacyjną w I-wersji w 1994 roku (wtedy z ukierunkowaniem na wymagania zapewnienia jakości wyrobu dla zakładów produkcyjnych) i gruntownie przemodelowana w 2000 roku do wersji EN ISO 9001:2000, zmieniona kosmetycznie do wersji EN ISO 9001:2008 dnia: 15.11.2008 roku i gruntownie przemodelowana do wersji PN-EN ISO 9001:2015. Aktualna norma zbudowana jest w układzie 10 rozdziałów. Najważniejsze jej wymagania to:
-
zrozumienie kontekstu organizacji i stron zainteresowanych,
-
określenie granic i możliwości zastosowania zakresu systemu zarządzania jakością,
- przeprowadzenie szacowania ryzyka wokół istotnych czynników mających wpływ na jakość,
- zarządzanie procesami,
- przywództwo najwyższego kierownictwa,
- zaprojektowanie, wdrożenie i nadzorowanie 24 udokumentowanych informacji,
- nacisk na ciągłe doskonalenie.
Wymagania normy ISO 9001 można stosować w każdej organizacji niezależnie od jej wielkości i profilu działania, ponieważ dotyczy nie tylko zapewnienia jakości wyrobu ale systemu zarządzania jakością w organizacji. Różnice są kolosalne. Zapewnienie jakości dotyczy parametrów produkowanych wyrobów. System zarządzania jakością wymaga nie tylko zapewnienia jakości ale również zarządzania zakładem w sposób usystematyzowany zgodnie z 7 zasadami zarządzania jakością i wymaganiami normy ISO 9001 z naciskiem na przywództwo i ciągłe doskonalenie. Norma ukierunkowana jest na zrozumienie i spełnienie wymagań klienta, a więc określonych potrzeb względem wyrobów i usług przy stosowaniu podejścia procesowego, dostarczanie wyników skuteczności procesów oraz ich ciągłe doskonalenie w oparciu o obiektywne pomiary. Standard ten zaleca nadzorowanie wszystkich określonych procesów organizacji (gdzie procesami są: zakupy, sprzedaż, magazynowanie, produkcja, rekrutacja, szkolenia pracowników, komunikacja wewnętrzna itd.) zgodnie z kołem Deminga PDCA.
Norma ISO 9001 składa się z dziesięciu rozdziałów, z czego rozdziały od 4 do 10 zawierają wymagania. W przypadku, gdy organizacja spełnia wszystkie wymagania tej normy może ubiegać się o wydanie stosownego certyfikatu wydawanego przez niezależną jednostkę certyfikującą. Dopuszcza się wyłączenia pewnych wymagań, które nie mają wpływu na zdolność organizacji do dostarczenia wyrobu zgodnego z wymaganiami klienta i mających zastosowanie przepisów. Jeśli organizacja wyłącza takie wymagania powinna uzasadnić dlaczego dokonała wyłączenia.
- Orientacja na klienta: Podstawowy cel każdej organizacji to spełnianie aktualnych i przyszłych oczekiwań klientów. Organizacja osiąga swój sukces kiedy klienci i wszystkie zainteresowane strony mają do niej zaufanie.
- Przywództwo: Kierownicy wszystkich szczebli w organizacji powinni ustanawiać cele i kierunki oraz stwarzać warunki dla podległego personelu aby pracownicy byli zaangażowani w osiąganie założonych celów.
- Zaangażowanie ludzi: Aby skutecznie i efektywnie zarządzać organizacją, ważne jest zaangażowanie wszystkich ludzi na wszystkich poziomach. Ważnym jest aby zachęcać do zaangażowania między innymi poprzez identyfikowanie i rozwój kompetencji, właściwe dobieranie personelu do danego stanowiska, analizowanie wszelkich pomysłów personelu.
- Podejście procesowe: Przewidywane wyniki osiągane są efektywniej jeśli zarządzanie organizacją oparte jest na procesach. System Zarządzania Jakością powinien obejmować wszystkie procesy główne, pomocnicze i zewnętrzne. Organizacja powinna zarządzać tymi procesami.
- Ciągłe doskonalenie: Organizacje zarządzane w sposób ciągły kładą nacisk na doskonalenie. Doskonalenie powinno obejmować warunki wewnętrzne i zewnętrzne oraz identyfikować szanse i możliwości jakie są przed organizacją.
- Podejmowanie decyzji oparte na dowodach: Podejmowanie decyzji może być procesem złożonym i zawsze może nieść za sobą pewne wątpliwości, dlatego ważne jest aby decyzje zapadały na podstawie niepodważalnych dowodów. Ważne jest aby rozumieć zależność przyczyny i skutku. Stan faktyczny, dowody i analizy danych prowadzą do większego obiektywizmu i pewności w podejmowaniu decyzji.
- Wzajemne korzyści w stosunkach z zainteresowanymi stronami: Dla trwałego sukcesu organizacja powinna dbać o dobre relacje z zewnętrznymi zainteresowanymi stronami. Zrozumienie celów i wartości wspólnych, stabilny przepływ towarów i usług, identyfikacja priorytetów, zachęcanie do ulepszeń jest bardzo ważne w stosunkach z zainteresowanymi stronami.
- poprzez analizę kontekstu organizacji i stron zainteresowanych oraz szacowanie ryzyka System Zarządzania Jakością daje wiedzę na temat zagrożeń dla organizacji,
- poprzez podejmowanie działań do zidentyfikowanych ryzyk System Zarządzania Jakością „doszczelnia” błędy w organizacji,
- poprzez analizę szans przed którymi stoi organizacja i podjęcie stosownych działań System Zarządzania Jakością stawia na czele wśród konkurencji,
- zwiększa wydajność pracy poprzez wyznaczanie poszczególnym pracownikom ich zadań, celów oraz odpowiedzialności,
- redukuje koszty poprzez zwiększoną produktywność oraz łatwiejsze i szybsze zidentyfikowanie wad wyrobów i/lub usług,
- eliminuje zbędna pracę,
- zmniejsza liczbę reklamacji,
- eliminuje marnotrawność w procesach głównych,
- daje wiedzę na temat poziomu zadowolenia Państwa klientów.
